Beslenme ve Diş Çürüğü İlişkisi
Dişlerde çürümeyi önleyen gıdalar nelerdir?
- Havuç, elma gibi sert gıdalar mekanik temizliğe yardımcı olmaları ve tükürük akışını hızlandırmaları sebebiyle çürüğe karşı koruyucu besinlerdir.
- Proteinler ve peynir çürük önleyici özellikleri bulunan besinlerdir.
- Peynir tükürük akışını arttırır. Ayrıca yapısındaki kazein diş yüzeyini kaplayarak dişte mineral kaybını (çözünmeyi, demineralizasyonu) önler. Yine yapısında bulunan kalsiyum, fosfat remineralizasyona (mineral kazanımına) yardımcı olur.
- Floridler, kalsiyum ve fosfat çürük önleyici etkileri kanıtlanmış önemli minerallerdir.
Dişleri çürüten beslenme alışkanlıkları nelerdir?
- Muz, hurma gibi yumuşak ve yapışkan gıdaların çürük yapıcı özellikleri daha fazladır. Bu besinlerin tüketiminden sonra dişler fırçalanmalıdır. Fırçalanamıyorsa, en azından ağız çalkalanarak bir miktar da olsa temizlik sağlanmalıdır.
- Karbonhidratlar dişe yapışarak uzun süre dişle temas ettikleri için çürük oluşumunu arttırır.
- Asitli gıdalar dişlerde çözünmeye neden olur.
- Gıdalar ağızda uzun süre tutulduğunda, dişlerle temas süresi uzar ve çürük oluşumu artar.
Sağlıklı dişlere sahip olmak için beslenme alışkanlıkları nasıl olmalıdır ?
- Şekerli, yapışkan ya da asitli gıdaların tüketimi ana öğünler içerisinde olmalıdır.
- Beslenme yeterli ve dengeli olmalıdır.
- Ara öğünlerde havuç, elma gibi dişleri temizleyici ve tükürük akışını uyarıcı sert besinler yenmelidir.
- Yapışkan, şekerli besinler tüketildikten sonra dişler fırçalanmalıdır. Fırçalama imkanı yoksa su ile çalkalanmalı ya da şekersiz (mümkünse ksilitollü) sakız çiğnenmelidir.
- Yemeklerden sonra ağıza bir parça peynir alınmalıdır.
- Yumuşak, yapışkan gıdalar yerine lifli besinler tercih edilebilir.
- Asitli içecekler, pipetle tüketilmelidir.
- İçerisinde şeker bulunan ilaçlardan sonra dişler fırçalanmalıdır.
- Sabah kahvaltıdan sonra ve akşam yatmadan önce dişler mutlaka fırçalanmalıdır.
- Derin pit ve fissürlü dişler yani çukurcuklu dişler,
- Dişlerin arayüz bölgeleri,
- Diş dizisindeki çarpıklık nedeni ile temizliğin tam sağlanamadığı dişler,
- Dişlerin mineralizasyonu sırasındaki aksaklıklar nedeniyle oluşmuş hipoplazik ve hipokalsifiye dişler,
- Olgunlaşma sürecinde flor alımında yetersizlik olan dişler ve
- Yeni süren dişler olgunlaşmamış olduğu için çürüğe daha yatkındırlar.